Polacy w Gruzji

Historia stosunków polsko-gruzińskich sięga XVII wieku. Na Kaukaz trafiali wtedy polscy księża i misjonarze, ale także dyplomaci, którzy chcieli jednoczyć się przeciwko wspólnemu wrogowi – Turcji.

Późniejsza intensyfikacja kontaktów polsko-gruzińskich spowodowana była niemal jednoczesnym zniknięciem z map i wcieleniem dużej części Polskie i całej Gruzji w skład Imperium Rosyjskiego. Do Gruzji trafiali zesłańcy polityczni po przegranym powstaniu kościuszkowskim oraz jeńcy wojenni po inwazji Napoleona na Rosję w 1812 roku. Później na ziemie gruzińskie trafiali powstańcy z 1831 i 1863 roku oraz żołnierze polscy w służbie Imperium Rosyjskiego.

W XIX wieku w Gruzji Polacy zajmowali się także badaniami naukowymi, przede wszystkim z zakresu językoznawstwa i etnografii. Nie brakowało także wybitnych polskich inżynierów, którzy znacząco wpłynęli na rozwój kraju poprzez budowę portu w Batumi (pod kierownictwem Eugeniusza Dymsza) czy bitej drogi przez grzbiet gór kaukaskich, będącej łącznikiem między Południowym a Północnym Kaukazem, tzw. Gruzińskiej Drogi Wojennej (pracami kierował Bolesław Statkowski). Polacy zbudowali także ropociąg między Baku a Batumi. Polacy odznaczyli się także zasługami w zakresie medycyny, hydrologi, geografii, kultury i sztuki. Przed wybuchem I wojny światowej liczba Polaków w Gruzji wynosiła 15 tysięcy osób. W tym czasie powstało wiele polonijnych stowarzyszeń, z których najważniejszym był Dom Polski w Tbilisi.

Po rewolucji w Rosji i sowietyzacji Gruzji wielu Polaków trafiło do więzień, wypuszczeni po 1921 roku masowo wracali do ojczyzny. Ośrodkiem życia polonijnego stał się wtedy kościół Piotra i Pawła w Tbilisi. Po zakończeniu II wojny światowej w Gruzji pozostało ok. 2 tysięcy Polaków – większość wróciła do Polski na podstawie umowy reperacyjnej. Ci, którzy pozostali często musieli ukrywać swoje pochodzenie – za przyznawanie się do polskiego pochodzenia groziły represje. Życie polonijne w tym czasie właściwie nie istniało, chociaż w latach 60. powstało wiele przekładów literatury polskiej na język gruziński.

Ożywienie życia polonijnego i świadomości narodowej nastąpiło po upadku ZSRR – zaczęły wtedy powstawać stowarzyszenie zrzeszające Polaków. Obecnie w Gruzji mieszka ok. 5 tysięcy osób o polskich korzeniach.

Polacy i organizacje polonijne w Gruzji:

Gruzińska Polonia - Związek Polaków w Gruzji - www.facebook.com/Gruzi%C5%84ska-Polonia-Zwi%C4%85zek-Polak%C3%B3w-w-Gruzji

Polacy w Gruzji - www.kaukaz.net

Guryjscy Polacy - www.facebook.com/GuriaPoland

Kaukaska Polonia - www.facebook.com/kaukaskapolonia

Polacy w Tbilisi - www.facebook.com/groups/polacywtbilisi